Rijstwortelknobbelnematode

Soms vraag je je af waarom biologen en landbouwkundigen zo in de stress raken als er ergens ver van ons land verwijderd een klein wormpje ontdekt wordt. Dat was zojuist (18 november 2016) het geval omdat er in Italië een infectie met de rijstwortelknobbelnematode (Meloidogyne graminicola) in 25 rijstvelden werd gemeld.

De rijstwortelknobbelnematode staat wereldwijd bekend als een grote bedreiging voor rijst en kan zo'n ernstige schade berokkenen dat een groot deel van de oogst (tot ongeveer 75%) verloren kan gaan. Deze nematode is inheems in Zuidoost-Azië (India, China, Indonesië, Bangladesh, Maleisië), maar heeft zich ondertussen ook weten te vestigen in Noord-Amerika, Brazilië, Columbia en Zuid-Afrika.
De jonge nematodes (de juvenielen) doorboren in zo'n 40 uur de worteltoppen en vrouwelijke exemplaren ontwikkelen zich vervolgens in de wortel en leggen daarin ook hun eitjes. Gallen in de vorm van haken worden al na 72 uur gevormd. Die haakvormige gallen zijn het belangrijkste kenmerk om een besmetting met rijstwortelknobbelnematodes te herkennen.

Doordat de nematodes zich in de wortels ophouden zal de plant problemen krijgen om water en voedingsstoffen uit de bodem op te nemen. Daardoor blijven de planten klein (stunting), krijgen gele bladeren (chlorosis) en neemt hun algemene gezondheid ook af, waardoor ze weer vatbaarder worden voor andere besmettingen.

In ons land wordt geen rijst verbouwd en dus lijkt het probleem dat de rijstwortelknobbelnematodes hier kan opleveren maar beperkt te zijn. Maar stel dat u honger heeft en het blijkt dat er geen rijst meer in uw voorraadkast opgeslagen ligt, wat doet u dan? Precies, u grijpt naar andere voedingsmiddelen, zoals pasta of aardappelen. Datzelfde doet de rijstwortelknobbelnematode dus ook. Als er geen rijstplant voorradig is dan richt hij zijn aandacht op andere planten en men heeft ontdekt dat deze parasiet zich in meer dan honderd verschillende planten kan vermenigvuldigen. Ik noem er een paar: ui, kool, gerst, tarwe en maïs.

Dat de rijstwortelknobbelnematode nu in Italië is aangetroffen betekent dat hij steeds dichterbij zal komen. We moeten hopen dat de Italiaanse autoriteiten eindelijk eens daadkrachtig zullen gaan optreden, al stemt hun treuzelende reactie bij de besmetting met de Xylella fastidiosa, een schimmel in olijfbomen, mij niet optimistisch.

De rijstwortelknobbelnematode is een vervelende lastpak en die moeten we beslist niet in ons land toelaten, want hij kan de landbouw een behoorlijke schade toebrengen.

No comments:

Post a Comment